Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Eloudèio(-espesso)
Egeria densa
Hydrocharitaceae
Nom en français : Élodée dense.
Descripcioun :L'éloudèio-espesso, que nous vèn de l'Americo dóu miejour, trachis en coulounìo dins l'aigo tranquilo. Se recounèis à si fueio groupado pèr mai que tres (subretout en aut di cambo), longo de 10 à 13 mm e proun torso vers lou bas. Au nostre, i'a soulamen de flour masclo, de gròssi flour, à la fin de l'estiéu, que dounon d'èr à li de l'Hydrocaris. Coumpara emé l'eloudèio-dóu-Canada que ié sèmblo proun, mai si fueio soun toujour groupado pèr tres.
Usanço :Es uno planto envahissènto mens coumuno que sa cousino dóu Canada, pamens es en trin de s'espandis proun rapidamen. Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Egeria
Famiho : Hydrocharitaceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) enflourejado : 0,5 à 1,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Avoust à setèmbre
Liò : Aigo
- Lono
- Roubino
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Egeria densa Planch., 1849
(= Elodea densa (Planch.) Casp. )